Pod mianem buraków ćwikłowych funkcjonuje grupa kultywarów buraka zwyczajnego Beta vulgaris L. - rośliny z rodziny komosowatych. Burak pochodzi z obszarów śródziemnomorskich i Azji Mniejszej. Uprawiany jest od bardzo dawna w wielu odmianach. Jako roślina spożywcza i lecznicza znany był już w starożytności.
Cennym surowcem spożywczym i leczniczym są zarówno korzenie jak i liście buraków (młode liście zawierają więcej białka i soli mineralnych aniżeli korzenie).
Buraki zawierają dużo węglowodanów – sacharozy, substancji pektynowych, witaminy z grupy B, C, E, K, PP i P oraz prowitaminę. A, kwasy organiczne (szczawiowy, cytrynowy, jabłkowy), białka, sole mineralne, antocjany i trójmetylogllkol
100 g buraków zawiera średnio: 300 mg potasu, 84 mg sodu, 25 mg wapnia, 15 mg magnezu, 3,2 mg fosforu, 0,4 mg żelaza i cynku.
Podstawowe (oprócz chlorofilu) dwa barwniki buraków to: czerwone betacyjaniny i żółte betaksantyny. Betacyjany są bardzo niestabilne - są wrażliwe na utlenianie, zmianę odczynu, metale, wysoką temperaturę (dlatego tak łatwo "stracić" kolor w barszczu, jego barwa jest stabilna przy pH 4,5-5,5.
Barwnik spożywczy o symbolu E 162 - to właśnie betanina.
Medycyna ludowa uważa buraki za „budulec” krwi, ale ich dzianie na organizm jest dużo bardziej wszechstronne i złożone.
Tradycyjnie sok z buraka pomaga w niedokrwistości, osłabieniu, a także chorobach nowotworowych, i przy niewydolności wątroby oraz zatruciach. Burak oczyszcza i wzmacnia organizm, działa krwiotwórczo. Korzystnie wpływa również na skórę, włosy i paznokcie. Działa żółciopędnie i reguluje wypróżnienia. Jest zalecany w leczeniu nerek i wątroby. Sok z buraka z miodem pomaga w leczeniu choroby nadciśnieniowej.
Dzięki zawartości antocyjanów i bardzo ważnych pierwiastków jak: cez, rubid i kobalt pomaga w profilaktyce nowotworowej, po chemioterapii, niedokrwistości, anemii, białaczce, hemofilii, awitaminozie. Nie ustalono jednak jednoznacznie, który składnik buraka działa przeciwnowotworowo.
Ze względu na zawartość witamin z grupy B spożywanie buraków pomaga w nerwicach wegetatywnych, przy stresach, depresjach, zmniejsza napięcie nerwowe. Wzmacnia koncentrację i refleks, pamięć, zwalcza zaburzenia snu.
Burak jest bogaty w kwas foliowy, dlatego proponuje się go kobietom w ciąży, dzieciom "niejadkom" oraz młodzieży w trakcie intensywnego wzrostu. Osobom uprawiającym czynnie sport wzmacnia sprężystość masy mięśniowej oraz pomaga usuwać zakwasy. Cenna witamina B12 zawarta w buraku wspaniale łagodzi bóle: kręgosłupa, korzonków nerwowych, bóle menstruacyjne, zapobiega artretyzmowi, grypie, anginie. Buraczane antocyjany blisko czterokrotnie zwiększają przyswajanie tlenu przez komórki.
Burak polecany jest przy modnym obecnie "odkwaszaniu organizmu" - przywraca równowagę kwasowo - zasadową organizmu. Korzenie buraka zawierają znaczne ilości pektyny, co wspomaga wydalanie z organizmu metali ciężkich, mikroorganizmów niebezpiecznych dla układu trawiennego i zbędnego cholesterolu. Organizm ludzki ze wszystkich roślin, najłatwiej przyswaja żelazo właśnie z buraków.
Buraki ćwikłowe są nie tylko zdrowe, ale i smaczne. Można je spożywać na niezliczoną liczbę sposobów zarówno świeże jak i gotowane, smażone czy pieczone.
Barszcz, botwinkę i ćwikłę znają wszyscy, ale z buraków można robić cały zestaw innych zup, przystawek i dań głównych, przetwory, a nawet desery i ciasta.
Buraki ćwikłowe są nie tylko zdrowe, ale i smaczne. Można je spożywać na niezliczoną liczbę sposobów zarówno świeże jak i gotowane, smażone czy pieczone.
Barszcz, botwinkę i ćwikłę znają wszyscy, ale z buraków można robić cały zestaw innych zup, przystawek i dań głównych, przetwory, a nawet desery i ciasta.
Świeży sok z buraków jest bardzo łatwo dostępnym źródłem wszystkiego co w burakach najlepsze!
Najwartościowszy jest wykonany w domu ze świeżych roślin. W Polsce mimo, że jesteśmy buraczanym potentatem nie można kupić pełnowartościowego soku z buraków - niepasteryzowanego, stabilizowanego tylko witaminą C. Dostępne są wersje, konserwowane, z niepotrzebnymi dodatkami, przeważnie po obróbce termicznej.
Na soki i nie tylko polecamy buraki z podkarpackiego pola!
ziemniak "włoski"
ziemniak francuski
